İrritabl Bağırsak Sendromu Nedir?

İrritabl bağırsak sendromu, huzursuz bağırsak sendromu olarak bilinen ve kalın bağırsağı etkileyen bir işlevsel sindirim problemidir. Aynı zamanda hassas bağırsak sendromu ya da spastik kolon isimleri ile de anılmaktadır. Oldukça yaygın olan bu sağlık sorunu sırasında kişilerin karın bölgesinde hissedilen kramp, ağrı, şişkinlik, gaz, ishal ya da kabızlık gibi belirtiler görülebilmektedir. Uzun bir tedavi süreci gerektiren irritabl bağırsak sendromu kronik bir rahatsızlıktır. Belirtileri hafif olan huzursuz bağırsak sendromu pek çok hastada diyet, yaşam tarzı ve stresi yöneterek kontrol altında tutulabilmektedir. Belirtileri hafifi olmayan huzursuz bağırsak sendromu yaşayan kişilere ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Bu sağlık sorunu kişinin bağırsak dokusunda değişikliklere neden olmamakla birlikte kolorektal kanser riskini de arttırmamaktadır.

İrritabl bağırsak sendromu genellikle kırk beş yaş altı bireylerde saptanan bir sağlık sorunu olup hastaya uygulanan testlerde fark edilmez. Ayrıca bu sağlık sorunun tespit edilebileceği bir yapısal kusur da bulunmamaktadır.

Huzursuz Bağırsak Sendromu Neden Olur?

Kesin olarak nedeni bilinmeyen bir sağlık sorunudur. Fakat bu sağlık sorununun kişide olma ihtimalini etkileyecek bazı faktörler bulunur. Bu faktörlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

·Bağırsak kaslarında meydana gelen anormal kasılmalar

·Sinir sistemlerinde meydana gelen anormallikler

·Bağırsaklarda olan iltihaplanma

·Ağır enfeksiyon

·Bağırsakta bulunan yararlı bakterilerin yani mikrofloraların sayısında değişiklikler

Kadınlarda ve gençlerde görülen bir hastalık olan huzursuz bağırsak sendromu sağlık sorununu tetikleyen şeyler arasında kişinin yaşamış olduğu yoğun stres, bazı gıdalar vb. gibi etkenler de bulunmaktadır.

Huzursuz Bağırsak Sendromu Belirtileri

Genellikle gençlerde ya da kadınlarda sıkça görülen huzursuz bağırsak sendromu belirtileri her hastada değişiklik gösterebilmektedir. Ayrıca bu rahatsızlığın her kişide görülen şiddet oranı da aynı değildir. Yani bir kişide hafif ağrı ya da kasılmalar oluşturabilirken başka bir kişide daha şiddetli ağrılara neden olabilmektedir. Genellikle en yaygın olarak görülen belirtiler arasında şunlar sıralanabilir:

·Kişinin dışkılama ihtiyacı sonrasında kısmen ya da tamamen hissettiği rahatlama. Yani tuvalet sonrası kişinin karın bölgesinde mevcut olan karın ağrısı, kramp ya da şişkinliğin ortadan kalkması

·Aşırı gaz

·İshal veya kabızlık. Bazı hastalarda her iki durumda görülebilmektedir. Yani birbirini takip eden ishal ve kabızlık nöbetlerinin oluşması

·Dışkıda mukus

Bu belirtiler huzursuz bağırsak sendromu yaşayan kişilerde en sık rastlanılan genel belirtilerdir. Bazı kişilerde daha farklı belirtiler de olabilmektedir. Ayrıca hastalar dönemlik olarak şiddetli ataklar ya da dinlenme dönemi de yaşayabilmektedir.

 

Huzursuz Bağırsak Sendromunu Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Bu sağlık sorunu bazı faktörlere bağlı olarak şiddetlenebilmektedir. Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen durumlardan bazıları şunlardır:

·Hastalarda değişiklik görülebilmekle birlikte buğday, narenciye, fasulye, lahana, gazlı içecekler, süt ve süt ürünleri gibi bazı gıda tüketimlerinin bu sağlık sorununun belirtilerinde şiddetlenme olduğunu tarif etmektedir.

·İrritabl bağırsak sendromu yaşayan pek çok kişi artan stres dönemlerinde daha şiddetli belirti yaşar. Stres, bu hastalığın artmasında bir etken olmakla birlikte tek başına huzursuz bağırsak sendromu sağlık sorununun nedeni değildir.

·Kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla görülmektedir. Bu nedenle hastalığın tetiklenmesinde hormonların etkisi olduğu düşünülmektedir.

·Huzursuz bağırsak sendromu sağlık sorunu ruhsal sağlık problemi olan kişilerde daha fazla karşılaşılan bir hastalıktır. Anksiyete, depresyon vb. gibi psikolojik sorunlar irritabl bağırsak sendromu riskinde artışa neden olan etkenlerdir.

 

Huzursuz Bağırsak Sendromu Nasıl Geçer?

Gençlerde görülebilen sağlık sorunu olan irritabl bağırsak sendromu hastalığı tedavisinde asıl amaç hastalığın belirtilerinin hafifletilmesi yani kontrol altında tutulmasıdır. Pek çok kişide görülen bu sağlık sorununun her bireyde tamamen işe yarayan bir tedavisi kesin olarak bulunamamıştır. Bu sağlık sorununun belirtilerini şiddetli bir şekilde yaşayan kişiler için bazı ilaçlar önerilebilmektedir. Antispazmodik ilaçlar hastanın bağırsağındaki kasların gevşemesini sağlayarak karına giren krampları azaltır. Kabızlık görülen hastalarda müshil kullanımı kabızlığın giderilmesi için kullanılabilmektedir. Fakat ilaç kullanımından ziyade bu sağlık sorununun belirtilerinin hafifletilebilmesi ve kişinin yaşam kalitesini arttırabilmesi için sağlıklı beslenmesi, tedavide huzursuz bağırsak sendromunun belirtilerini tetikleyecek faktörlerden kaçınması ve egzersiz yapması gerekir. Fiziksel ve ruhsal sağlığını kontrol altında tutulması hastalığın etkisini azaltır.

İrritabl Bağırsak Sendromu Tedavisi

Huzursuz bağırsak sendromu sağlık sorununun kesin olarak tanımlanmış bir tedavisi bulunmamaktadır. Kesin tedavisi bulunmamasına karşın bu sağlık sorununa sahip kişiler huzursuz bağırsak sendromu hastalığının belirtilerini tetikleyen faktörlerden uzak durarak daha hafif bir süreç yaşayabilirler. Gündelik yaşam sırasında kişilerde oluşan aşırı stres bu hastalığı tetikleyen faktörlerden biridir. Tedavi sürecinde kişinin onda stres duygusunu canlandıracak eylemlerden kaçınması tavsiye edilir.

Ayrıca kişinin beslenme şekli de oldukça önemlidir. Sağlıklı ve düzenli beslenerek gerekirse bir diyetisyen yardımı ile, düzenli olarak spor ya da egzersiz yapmak, huzursuz bağırsak sendromu sağlık sorununu tetikleyen etkenlerden uzak durmak, lif oranı yüksek besinler tüketmek, gündelik yaşam sırasında bol bol sıvı tüketmek ve düzenli bir yaşam ile bu sağlık sorununun belirtileri hafifletilebilmektedir.

Meyve ve sebze tüketimi, kepekli tahıllar, baklagiller ve fındık gibi gıdalar irritabl bağırsak sendromuna iyi gelen gıdalardır. Ayrıca kişinin yavaşça ve uzun süre çiğneyerek yemek yemesi bu sağlık sorununun kişide oluşturmuş olduğu gaz şikayetine iyi gelmektedir.

İrritabl bağırsak sendromu ruhsal sağlık sorunu olan kişilerde sıkça rastlanılan bir hastalıktır. Bu nedenle bu sağlık sorununa sahip olan insanların, ruhsal sağlıklarını gerekirse psikolog desteği ile dengede tutmaları gerekir. Duygusal olarak dengeli ve fiziksel olarak sağlıklı yaşayan kişilerde huzursuz bağırsak sendromu belirtileri azalarak kişinin yaşam kalitesi arttırılabilir.